رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه ۲۲ نوامبر (۱ آذر) گفت که تصمیم ایران در ماه سپتامبر برای ممانعت از ورود شماری از بازرسان سازمان ملل که وظیفه نظارت بر برنامه هسته‌ای تهران را بر عهده دارند، «یک ضربه بسیار جدی» به توانایی آژانس برای انجام وظیفه خود «به نحو احسن» است.
ایران دو ماه پیش اعلام کرده بود که در اعتراض به بیانیه مشترک آمریکا و سه کشور اروپایی در شورای حکام، مجوز کار شماری از بازرسان آژانس را لغو می‌کند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت هرچند ناظران هسته‌ای سازمان ملل به کار نظارتی خود ادامه می‌دهند، با این حال ایران بازرسانی را هدف قرار داده است که «تجربه زیادی به ویژه در غنی‌سازی و سایر ظرفیت‌ها دارند.»
آقای گروسی که در اولین روز از نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین و در جمع خبرنگاران صحبت می‌کرد گفت: «آماده‌سازی بازرسانی که تجربه، مهارت و توانایی لازم برای انجام کار خود را دارند، زمان زیادی می‌برد.»
وی به تعداد یا اسامی بازرسان منع‌شده اشاره‌ای نکرد، با این وجود گفت که ممنوعیت وضع‌شده مربوط به «یک سوم از گروه اصلی باتجربه‌ترین بازرسان آژانس تعیین‌شده برای ایران» بوده است.
وی اقدام ایران را «کاملا غیرمنطقی» خواند و اضافه کرد که امیدوار است بتواند نظر مقامات تهران را عوض کند و درباره این موضوع با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفتگو خواهد کرد.
اظهارات مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حالی بیان می‌شود که یک گزارش محرمانه متعلق به این نهاد در هفته گذشته تصریح کرده بود ایران همچنان از ورود شماری از بازرسان آژانس ممانعت می‌کند، در شرایطی که همزمان در حال افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده نزدیک به مرحله تسلیحاتی خود است.
بنابر ارزیابی این نهاد وابسته به سازمان ملل، تا ۲۸ اکتبر ایران ۱۲۸.۳ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تا سطح ۶۰ درصد انبار کرده است که نشان‌دهنده افزایش ۶.۷ کیلوگرمی آن نسبت به گزارش پیشین در ماه سپتامبر است. این مقدار سه برابر حدود ۴۲ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تا سطح ۶۰ درصد است که معمولا برای ساخت یک بمب اتمی کافی دانسته می‌شود.
اورانیوم غنی شده با خلوص ۶۰ درصد تنها یک قدم کوتاه و فنی با سطح ۹۰ درصدی تسلیحاتی فاصله دارد. با این حال ایران ادعا می‌کند که هرگز به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و اصرار دارد که برنامه هسته‌ای‌اش کاملاً برای اهداف صلح آمیز مانند استفاده در پزشکی، کشاورزی، صنعت و علم است.
اما مدیر کل آژانس هشدار داده که اگر تهران بخواهد آنها را بسازد، اورانیوم غنی‌شده کافی برای «چندین» بمب هسته‌ای در اختیار دارد.
آمریکا و سه کشور اروپایی در شورای حکام در ماه سپتامبر در بیانیه‌ای مشترک از ایران انتقاد کردند و از تهران خواستند همکاری با آژانس را افزایش دهد. جمهوری اسلامی در واکنش به این اقدام اعلام کرد به فعالیت یک سوم بازرسان آژانس خاتمه خواهد داد.
وزارت امور خارجه ایران این اقدام را به تلاش آمریکا و سه کشور اروپایی برای سوء استفاده از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «برای اهداف سیاسی خود» مرتبط دانست.
منبع: یورونیوز