
روح انگیز درّی: خوزه البرتو موخیکا کوردانو که به عنوان «خوزه پپه موخیکا» که بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ رییس جمهور اروگوئه بود در اثر بیماری سرطان مری درگذشت.
پپه موخیکا عضو سابق جنبش ملی آزادسازی توپاماروها بود که در سال ۲۰۰۹ در انتخابات ریاست جمهوری کشور اروگوئه به پیروزی دست یافت. چریکی توپامارو یک گروه چپگرای مسلح و الهام گرفته از انقلاب کوبا بود.
او در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ به عنوان یک شبه نظامی در انقلاب مسلحانه علیه دولت راستگرای وقت شرکت کرد. دوازده سال در زندان به سر برد و در سال ۱۹۸۵ مورد عفو قرار گرفت. او ۲ سال از ۱۳ سال زندانش را در کف یک آخور قدیمی گذرانده است – تجربهای که تا سرحد شکستن شخصیت او پیش رفت و عامل اصلی تبدیل او از یک چریک به یک سیاستمدار بود.
او درباره این تجربه گفته است که “شک ندارم که بدون از سر گذراندن آن تجربه، امروز انسان دیگری بودم. زندان و سلول انفرادی تأثیر عمیقی روی من داشت. باید به یک قدرت درونی میرسیدم. برای هفت-هشت سال حتی کتاب هم نمیتوانستم بخوانم – فکرش را بکنید! ”
موخیکا پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ به عنوان نماینده کنگره، سناتور و وزیر کشاورزی فعالیت کرد. او پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ گفته است که از لولا داسیلوا رئیسجمهور برزیل کپی برداری خواهد کرد و نظر منتقدانش مبنی بر اینکه او قصد ایجاد ائتلافی با کشورهای چپگرای منطقه همچون ونزوئلا را دارد، رد کرد.
پپه متولد ۱۹۳۵ بود. سبک زندگی همراه با صرفهجویی بود. اینکه حدود ۹۰ درصد حقوق ماهیانهاش (معادل ۱۲ هزار دلار) را صرف امور خیریه میکرد، باعث شد لقب فقیرترین رئیسجمهوری جهان به او داده شود. علاوه بر این پپه که به جای زندگی در کاخ ریاستجمهوری، زندگی در خانه شخصی و ساده خود را انتخاب کرده بود به علت بیاعتنایی به مادیات از محبوبیت زیادی برخوردار بود و رسانهها به او لقب «فیلسوف رئیسجمهور» داده بودند.
پپه و موخیکا و زندگی در مزرعه همسر
در یک مزرعه قدیمی متعلق به همسرش که در کنار جاده خرابهای بیرون از مونتهویدئو (پایتخت کشور) واقعشده، زندگی میکرد و تقریباً تمام دستمزدش را به دیگران میبخشد. لباسهای شسته شده بیرون از خانه آویزان شدهاند. آب از چاهی که در حیاط است و روی آن را علفهای هرز گرفته، تأمین میشود. تنها محافظان رئیسجمهوری دو مأمور پلیس و یک سگ سه پا بنام مانوئلا بود.
موخیکا در سال ۲۰۱۰ میزان ثروتش را اعلام کرد، مقدار آن ۱۸۰۰ دلار بود، که آنهم به یک فولکسواگن بیتل مدل ۱۹۸۷ مربوط میشد. او نیمی از داراییهای همسرش شامل زمین، تراکتور و خانه را هم در فهرست داراییهایش قرار داد و به این ترتیب ثروت اعلام شدهاش به ۲۱۵ هزار دلار رسید. ثروت او فقط دو سوم ثروت معاونش، دانیلو آستوری، و یکسوم ثروت سلفش، تاباره واسکز بود.
پپه موخیکا و فولکس واگن قورباغهای
رئیس جمهور کنونی اروگوئه، یاماندو اورسی، روز سه شنبه، ۱۳ مه، ۲۳ اردیبهشت ضمن اعلام خبر درگذشت موخیکا از او «برای همه خدمات و عشق عمیقش به مردم» تشکر کرد.
وایر دیویس، گزارشگر بیبیسی، در سال ۲۰۱۵ در گزارشی که درباره سبک زندگی پپه تهیه کرد، او را چنین توصیف کرده بود: «فارغ از اینکه «سلیقه شخصی» شما در سیاست چه باشد، به سختی میتوانید تحت تأثیر خوزه «پپه» موخیکا قرار نگیرید یا شیفته شخصیتش نشوید.»
دیویس که حدود ۱۰ سال پیش با رئیسجمهور اروگوئه دیدار و گفتوگو کرده بود افزوده: «سیاستمداران آرمانگرا، صادق و سختکوش در همه جای دنیا وجود دارند – هر چند شاید افراد بدبین ادعا کنند که آنها اقلیتی کوچک هستند – ولی هیچ یک از آنها، وقتی پای وفاداری به اصول در زندگی شخصیشان به میان بیاید، به گرد پای رئیسجمهور خوش مشرب اروگوئه نمیرسند. کارهای او تنها جنبه نمایشی ندارد. فولکس قورباغهای قدیمی و قراضه او احتمالا یکی از معروفترین اتومبیلها در دنیا است.»
سال ۲۰۱۴ خوزه موخیکا به هفتهنامه محلی بوسکدا گفت که یک شیخ عرب پیشنهاد داده فولکس قورباغهای کهنه او را یک میلیون دلار بخرد. او که در آن زمان رییس جمهور اروگوئه بود تاکید کرد که اگر این پیشنهاد را قبول کند و فولکس ۲۷سالهاش را بفروشد، یک میلیون دلار را خرج خانهسازی برای مستمندان میکند.
اصول بنیادی موخیکا عموما سوسیالیستی بود ولی او با پا به سن گذاشتن نرمتر و جا افتادهتر شد. او که در سال ۲۰۰۵ بالاخره با هم رزم سابق و شریک طولانی مدت زندگیاش، لوسیا توپولانسکی، ازدواج کرد میگوید: «ماریجوانا هم یک معضل دیگر است، یک اعتیاد. بعضیها میگویند چیز خوبی است، ولی چرند میگویند. ماریجوانا، تنباکو و الکل به درد نمیخورد – تنها اعتیاد خوب عشق است.»
او در توجیه تصمیم قانونی شدن ماری جوانا در این کشور میگفت: «۱۵۰ هزار نفر در اینجا ماریجوانا میکشند و من نمیتوانم آنها را به دست قاچاقچیهای مواد مخدر بسپارم. اگر چیزی قانونی باشد کنترل کردن آن آسانتر میشود و ما به همین دلیل این کار را کردیم.»
منبع