در 14 اوت 2013، گروه مطالعه پیرامون بحران بین المللی، مستقر در بروکسل، گزارشی را انتشار داده است. گزارش براینست که با توجه به انتخاب روحانی به ریاست جمهوری، امریکا می باید روش انعطاف پذیر تری در پیش بگیرد تا مگر بحران اتمی ایران راه حل بجوید. جیم لوب گزارش را موضوع مقاله خود کرده است:

● گزارش نویسان از پرزیدنت اوباما می خواهند یک رشته تدابیر جی اتخاذ کند تا که دور جدید گفتگوهای کشورهای 5+1 با ایران به نتیجه برسند. گزارش مخصوصا از واشنگتن می خواهد در کنار گفتگوهای کشورهای 5+1 با ایران، با این کشور گفتگوهای دو به دو نیز انجام دهد. در ازای امتیازها که ایران می دهد، با لغو بخش بزرگ تری از تحریمها موافقت کند. بطور دو فاکتو حق ایران را بر غنی سازی اورانیوم برای مصارف صلح آمیز، بپذیرد.

● و نیز، دامنه گفتگو با ایران را بسط دهند به ترتیبی که امنیت منطقه را نیز در برگیرد. گزارش از واشنگتن می خواهد به مخالفت خود با شرکت ایران در کنفرانس بین المللی آتی در باره سوریه پایان بدهد.

    و بالاخره، گزارش اصرار می ورزد که در چنین موقعیت حساسی، امریکا از وضع مجازاتهای جدید چشم بپوشد چراکه نتیجه معکوس ببار می آورد. این زمان، زمان وضع مجازاتهای جدید نیست. این کار دست آویز نهادن در اختیار سخت سران ایران است برای این که ثابت کنند تغییر سیاست ایران اثری بر رفتار غرب ندارد و انعطاف  بیشتر هم غیر عقلانی و هم زیان بخش است. 

      «خصومت آمیز ترین مجازاتها» نظیر مجازاتهائی که مجلس نمایندگان امریکا با 400 رأی موافق و 20 رأی مخالف تصویب کرد، موضع روحانی را پیش از آن که فرصت آزمودن روش خویش را بیابد، در درون ایران، تضعیف می کند.  

● گزارش جدید، هنوز که معلوم نیست روحانی انعطاف بیشتری را رویه خواهد کرد، بر اینست که او چنین رویه را اتخاذ می کند و در رﮊیمی که، در آن، گروه بندی ها وجود دارند که در تقابل با یکدیگرند،  می تواند رهبر جمهوری اسلامی ایران، آیهالله علی خامنه ای را با رویه خود موافق خواهد کرد. 

● بیشتر مقامات امریکا، از جمله شخص اوباما، «خوش بینی احتیاط آمیز»ی را اظهار می کنند و برآنند که با روحانی می توان تعامل کرد. اما، نتان یاهو، نخست وزیر اسرائیل، پیش از آنکه ریاست جمهوری خود را شروع کند، روحانی را گرگ در لباس میش توصیف کرد.

     همین رفتار را لابی اسرائیل در امریکا (AIPAC ) از زمان انتخاب روحانی، اتخاذ کرده است. به کنگره امریکا فشار وارد کرده است مجازاتهای سخت تر وضع کند  و این کار را پیش از گفتگوهای آتی کشورهای 5+1 با ایران بکند. تا که فشار به ایران افزایش یابد و ایران ناگزیر شود برنامه اتمی خود را بلااجرا گرداند. 

● سناتور جمهوری خواه، مارک کیرک و سناتور دموکرات، الیوت انگل، در وال استریت جورنال می نویسند: «در ماه های آینده عزم امریکا بس تعیین کننده است. با بردن رﮊیم ایران با پرتگاه فروپاشی اقتصادی، امریکا می تواند ایران را ناگزیر کند به تعهدات بین المللی خود تن در دهد و از غنی سازی اورانیوم نیز دست بردارد». 

     هر دو سناتور با (AIPAC ) روابط نزدیکی دارند. این لابی سنا را تحت فشار قرار داده است تا که مجازاتهای مصوب مجلس نمایندگان را تصویب کند.  بنا بر مصوبه مجلس نمایندگان، هر کشور و یا شرکتی که بخواهد از ایران نفت بخرد و یا با بخشهای کلیدی اقتصاد ایران، همچون بخش خودرو سازی و بخش پتروشیمی، معامله کند، مجازات می شود. و نیز، مانع از استفاده ایران از دارائی های ارزی خود می شود. طرح مصوب اختیار رئیس جمهوری را در اجرا نکردن این مجازاتها کاهش و بسا لغو می کند. 

     هنوز معلوم نیست که سنائی که در آن دموکراتها اکثریت دارند، با طرح مصوب مجلس نمایندگان چه خواهد کرد. حکومت اوباما گفته است که با وضع مجازاتهای جدید پیش از دور جدید گفتگوها مخالف است. اما معلوم نیست که می تواند اثر فشار  (AIPAC ) را بر سناتورها خنثی کند یا خیر. روزهای اول سپتامبر، معلوم خواهد شد که سنا با این طرح چه خواهد کرد.

● 76 سناتور نامه ای خطاب به اوباما امضاء کردند که  (AIPAC )  القاء کرده بود.  روبرت منندز، رهبر اکثریت سنا، پیشگام تهیه این نامه شد. نامه از رئیس جمهوری می خواهد مجازاتهای سخت تری را اعمال کند، حتی تهدید جدی ایران به جنگ، تا که ایران برنامه اتمی خود را رها کنند. در نامه به طرح مصوب مجلس نمایندگان اشاره صریح نمی شود. برخی از سناتورهای مهم که معمولا با (AIPAC )  راه می آیند، از امضای نامه خودداری کردند.  

● بنا بر گزارش جویش تلگراف آﮊنسی، استنی هویر، نفر دوم دموکراتهای مجلس نمایندگان، که هوادار اسرائیل است، این هفته به مقامات اسرائیل گفته است باید به روحانی فرصت داد. او که هیأتی از 36  نماینده دموکرات را در سفر به اسرائیل، رهبری می کرد، یکی از 131 امضاء – 18 تن از آنها جمهوریخواه بودند –  نامه به رئیس جمهوری نیست. این عده از رئیس جمهوری امریکا خواسته بودند با ایران وارد گفتگوهای دیپلماتیک شود.

● گزارش گروه مطالعه پیرامون بحران بین المللی بر اینست که مجازاتها، بخصوص تشدید آنها، مانع از پیشرفت مهم در گفتگوها پیرامون برنامه اتمی ایران می شود. این امر که ایران خواهان شناخته شدن حق خویش بر غنی سازی اورانیوم برای مصارف صلح آمیز است، تنها خواست خامنه ای نیست. خواست روحانی نیز هست چرا که او نیز از دیرباز، در کار اجرای برنامه اتمی ایران بوده است. و:

    در حقیقت، شکست او، در اوائل سال 2000، وقتی او طرف گفتگو با سه کشور اروپائی ( انگلستان و آلمان و فرانسه) بود،  در بدست آوردن امتیازی در ازای موافقت با به حال تعلیق در آوردن غنی سازی اورانیوم بمدت یک سال و نیم، به احتمال قوی، او را بر آن می دارد، با احتیاط قدم پیش بگذارد و در باره تعلیق غنی سازی اورانیوم، بی گدار به آب نزند.در عوض، این احتمال قوی است که او با افزایش شفاف سازی فعالیتهای اتمی ایران موافقت کند. 

     این امر که شفاف سازی بیشتر واشنگتن و متحدانش را راضی می کند یا نه، محل تردید بسیار است. چرا که ایران به تحصیل قابلیت تولید بمب اتمی نزدیک است. هرگاه بخواهد این بمب را بسازد، ظرف چند هفته می تواند بمب را بسازد. «بالقوه یک قدرت اتمی است». 

      بعلاوه، تردیدهای غرب در باره کارآئی روحانی با تردید تهران، بخصوص در مورد امریکا، هم زمان و همراه است. تهران تردید دارد که امریکا و غرب می پذیرد با جمهوری اسلامی راه بیاید یعنی وجودش را بپذیرد و یا پرزیدنت اوباما آن قدرت سیاسی را دارد که بتواند مجازاتها را لغو کند. 

     روحانی که انتخاب او به ریاست جمهوری از رهگذر ائتلاف میانه روها و اصلاح طلبها میسر شد، روشن ساخته است که از دید او، استراتژی اخیر ایران در قبال مسئله اتمی، هزینه ای سخت تحمل نکردنی بر دوش اقتصاد ایران نهاده است. افزون بر این، انتخاب غیر منتظره او، به او، اعتبار نسبتا  کارآمدی برای تغییر می دهد.

      آسان شدن تغییر موقعیتی نیست که واشنگتن و غرب آن را صرف«انتظار و مشاهده» تغییر  کنند. بلکه این فرصت را برای ارائه پیشنهادهای بلند پروازانه تر باید مغتنم بشمرند. از جو لغو مجازاتهای بیشتر برای مدتی در ازای تعلیق غنی سازی اورانیوم تا 20 درجه از سوی ایران و تبدیل اورانیوم غنی شده موجود به سوخت نیروگاه اتمی تهران و به حال تعلیق درآوردن نصب سانتریفوﮊهای جدید در فردو.

         اقدام به گفتگوهای دو جانبه – که اوباما به تکرار پیشنهاد کرده است – می توانند پیشرفت در جستن راه حل برای مشکل اتمی ایران را آسان کند. برغم حالت تردیدی که خامنه ای نسبت به نتیجه بخش بودن این نوع گفتگو اظهار می کند، روحانی، از زمان انتخاب شدنش، چند نوبت از چنین گفتگوهائی حمایت کرده است.

انقلاب اسلامی: حق اینست که 1 – «انتخاب» روحانی مهندسی شده بوده و گویای درماندگی مفرط رﮊیم است. و 2 – رﮊیم جز به بقای خود نمی اندیشد. مهندسی انتخابات و به دنبال آن، مهندسی هیأت وزیران نیز این واقعیت را با وضوح تمام نشان می دهد.3 – مشکل ایران درونی و از جمله، مافیاهای حاکم بر کشور با شبکه های تارعنکبوتی است و 4 – از شمال افریقا تا هند رویاروئی عمومی در جریان است: آسیا برخاسته است و پرسش اینست: آیا یک میلیارد و نیم مسلمان، فرصت را برای شهروند گشتن و راه رشد را در پیش گرفتن مغتنم می شمارد و یا همچنان، خود را به خشونت کوری می سپارد که مرگ و ویرانی بر مرگ ویرانی می افزاید؟ 

نشریه انقلاب اسلامی در هجرت شماره ۸۳۵ از ۳ تا ۱۷ شهریور ۱۳۹۲