رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی با اشاره به استحصال یُد از ذخایر مشترک ایران با ترکمستان، گفت: این ذخایر مشترک در استان گلستان است که نگرانی هایی در زمینه فرونشست ناشی از برداشت این ذخایر اعلام شده که این نگرانی بی پایه است، ولی لازم است که در زمینه مسائل زیست محیطی این عنصر به دلیل تشعشعات با طول عمر کمی که دارد، در نظر گرفته شود.
دکتر علیرضا شهیدی در گفتگو با ایسنا، استان گلستان را پایتخت یُد کشور توصیف کرد و در این باره ادامه داد: ید به عنوان عنصر تشعشع زا بشمار می رود و همانند مواد رادیو اکتیو دارای تشعشع است، ولی طول عمر عنصر یُد کوتاه است و بلافاصله وقتی در محیط قرار می گیرد، اگر حالت کنترلی داشته باشیم، آلایندگی آن از بین می رود.
س
وی افزود: خوشبختانه معدن یُد که در استان گلستان واقع شده در اراضی کشاورزی نیست، ضمن آنکه در این معادن، ید را از درون چاه های آب استخراج می کنند که حدود ۶۰۰ تا هزار متر عمق دارند. از درون این چاه ها، آب حاوی یُد استخراج می شود و در حوضچه کارخانه، فرآیند استحصال انجام می شود و یُد بدست آمده، وارد چرخۀ صنعتی و یا دارویی خواهد شد.
شهیدی تأکید کرد: ذخایر یُدی که در استان گلستان وجود دارند، ذخایر وسیعی هستند و از آنجایی که این معدن مشترک با کشور ترکمنستان است، به نظر می رسد که باید سیاستگذاری درستی بر روی یُد داشته باشیم.
رئیس سازمان زمین‌شناسی رتبه ذخایر یُد ایران در دنیا را چهارم ذکر کرد و گفت: رتبه سوم جهانی این ذخایر از آن کشور ترکمنستان است و در صورتی که ایران در این زمینه سرمایه گذاری و سیاستگذاری مناسبی نداشته باشد، ممکن است رتبۀ خود را از دست بدهد و با توجه به ذخایر یُدی که در کشور وجود دارد، اگر نتوانیم به خوبی از منابع بهره‌برداری کنیم، برای کشور زیبنده نیست.
رئیس سازمان زمین شناسی با اشاره به گزارش برخی نگرانی ها در استان گلستان، گفت: در این منطقه مردم نگران فرونشست هستند و اعلام کردند که بر اثر آبی که از درون چاه ها استخراج می شود، پدیدۀ فرونشست رخ می دهد. ولی باید گفته شود در این منطقه آبی که از درون چاه استخراج می‌شود، بعد از استحصال ید، مجدداً به چاه تزریق می شود و از این رو برداشت آب از درون چاه نگران کننده نیست.
وی افزود: البته در این منطقه فرونشست در حال رخ دادن است و سالی حدود ۲ سانتی متر زمین فرونشست دارد، ولی فرونشست اصلی در منطقه علی آباد کتول است، چون در این منطقه فعالیت کشاورزی رونق دارد و گاهی تا ۸ سانتی متر فرونشست در سال در دشت های چسبیده به کوه رخ می دهد.
شهیدی با بیان اینکه ذخایر یُد در اراضی «لُس» واقع است که اراضی مناسبی برای فعالیت کشاورزی نیستند، در خصوص آلایندگی عنصر یُد در این منطقه، خاطر نشان کرد: کارخانه های استحصال یُد که در این منطقه فعال هستند، موظفند استانداردهای زیست محیطی را رعایت کنند، از این رو جای نگرانی برای آلوده شدن خاک نیست.
رئیس سازمان زمین شناسی، تأکید کرد: اگر استان خوزستان را پایتخت نفت، عسلویه را پایتخت گاز، سنگان را پایتخت سنگ آهن و سرچشمه را پایتخت تولید مس بدانیم، استان گلستان پایتخت یُد کشور است و باید از این سرمایه به درستی استفاده کنیم.
به گفتۀ وی، ذخایر یُد کشور به غیر از استان گلستان در برخی از نقاط کشور وجود دارند، ولی همانند استان گلستان، اقتصادی نیستند.
خبرنگار: مریم رضایی،
دبیر: رقیه السادات حسینی