با شدت گرفتن حملات موشکی ایران به اسرائیل، زنگهای هشدار در سراسر کشور به صدا درآمدند و شهروندان به سرعت به پناهگاهها پناه بردند. اما میلیونها فلسطینی دارای تابعیت اسرائیل که حدود ۲۱ درصد جمعیت کشور را تشکیل میدهند، در بحبوحهی این بحران مرگبار، با درهای بسته مواجه شدند—نه از سوی دشمن، بلکه از سوی همسایگان یهودی خود.
به گزارش الجزیره، سامر الراشد، مادر ۲۹ سالهی ساکن مجتمع مسکونی عمدتاً یهودی در نزدیکی عکا، همراه دختر پنجسالهاش، جیهان، پس از شنیدن آژیر خطر به سمت پناهگاه ساختمان شتافت. اما در مقابل پناهگاه، یکی از ساکنان اسرائیلی پس از شنیدن صحبتهای عربی او، راهشان را سد کرد و گفت: «برای تو نیست» و در را به روی آنها بست.
سامر گفت: «در آن لحظه، تمام خطوط شکاف در جامعهی اسرائیل برایم عیان شد.» او همراه دخترش به آپارتمان بازگشت و از دور نظارهگر انفجارها و نور آتش در آسمان بود.
تبعیض ساختاری و سابقهدار
طبق گزارش مرکز حقوقی عدالت، بیش از ۶۵ قانون بهطور مستقیم یا غیرمستقیم علیه فلسطینیهای دارای تابعیت اسرائیل تبعیض قائل میشود. قانون «کشور ملت یهود» مصوب سال ۲۰۱۸ این نابرابری را رسمی کرد.
در دوران جنگ، تبعیضها تشدید میشود. شهروندان فلسطینی با پلیس، محدودیتهای تردد، بازداشت بهخاطر پستهای شبکههای اجتماعی، و اکنون محرومیت از پناهگاه روبرو هستند.
تجربههایی در میان ترس و آتش
محمد دبدو، تعمیرکار موبایل در حیفا، در حین حمله نتوانست وارد پناهگاه عمومی نزدیک محل کارش شود. کد ورودی کار نکرد، درها بسته ماندند، و لحظاتی بعد موشکی در نزدیکی محل انفجار یافت. «فکر کردم میمیرم». او از پناهی موقت در پارکینگ شاهد صحنهای شد که به گفتهاش یادآور انفجار بندر بیروت بود.
در شهر مختلط لُد (لیدا)، یارا سرور، دانشجوی پرستاری، همراه خانوادهاش پس از بمبارانها تلاش کردند به بخش امنتر شهر پناه ببرند، اما در محلههای جدید که پناهگاههای استاندارد داشتند، به آنها نیز اجازه ورود داده نشد.
«مادر من آرتروز دارد و نمیتواند بدود. درها را کوبیدیم، اما کسی راه نداد. فقط نگاه کردند و بیاعتنا بودند، در حالی که آسمان با نور موشکها روشن شده بود.»
فقدان ایمنی برای یک جمعیت چند میلیونی
بر اساس گزارش سال ۲۰۲۲ دیوان محاسبات اسرائیل، بیش از ۷۰ درصد خانههای فلسطینی در داخل اسرائیل فاقد اتاق امن یا فضای حفاظتشده مطابق استاندارد هستند، در حالی که این رقم برای خانههای یهودی ۲۵ درصد است. در شهرها و روستاهای فلسطینی بودجه دفاع غیرنظامی کمتری تخصیص داده میشود.
حتی در حملات اخیر، بسیاری از ساکنان یهودی فقیر نیز از ورود به برخی پناهگاهها منع شدند، چرا که این مکانها «مختص ساکنان جدید» و طبقه متوسط یهودی بودند.
ترس، شوک و بیاعتمادی
برای سامر، یارا و محمد، تجربههای اخیر گویای پیامی آشکار بود: «ما فقط روی کاغذ شهروندیم.»
محمد گفت: «دولت در جنگ از ما وفاداری میخواهد، اما در زمان خطر ما را نمیبیند.»
یارا که آرزو دارد پرستار شود، میپرسد: «چطور میتوانم به کشوری خدمت کنم که مادر مرا محافظت نمیکند؟»
در حالی که نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، اعلام کرده بود موشکهای ایران همهی اسرائیل—یهود و عرب—را هدف گرفتهاند، واقعیت زمینی چیز دیگری را نشان داد. شهروندان فلسطینی اسرائیل، در میان دود و آتش، نه تنها هدف حملات دشمن، که قربانی طرد همسایگان و سیاستهای تبعیضآمیز داخلی خود نیز شدند.
منبع:اخبار روز